İsrail’in 7 Ekim baskınlarının ardından Hamas’a karşı başlattığı savaş birinci ayını doldururken, Gazze’de sivil kayıpları katlanarak artıyor.
Hamas yönetimindeki Sağlık Bakanlığı, Gazze’de 9 binden fazla kişinin öldürüldüğünü duyurdu.
Güvenlik endişeleri nedeniyle savaşın siviller üzerindeki etkisini haber yapmaya çalışan gazetecilerin sayısı çok fazla değil.
BBC, kurbanların ailelerine ulaştı ve öldürülen yakınlarının hikayelerini dinledi. Gazze’de öldürülen binlerce sivilden sadece dokuzunun hikâyesi bunlar…
Yusuf Ebu Musa
Yusuf ve iki büyük kardeşi, uzun süredir elektrik kesintilerinin yaşandığı Gazze Şeridi’nde kendilerini şanslı görüyorlardı.
Han Yunus şehrindeki Nasır Hastanesi’nde radyograf olan babaları Muhammed Ebu Musa, çocuklarının televizyonda en sevdikleri çizgi filmi izleyebilmeleri için evlerine güneş panelleri yerleştirmişti.
Babalarının anlattığına göre, 15 Ekim’de İsrail’in hava saldırısında evleri vurulduğunda çocuklar televizyon karşısındaydı.
Yusuf’un ağabeyleri Jüri ve Hamid bir şekilde hayatta kalmayı başardı ancak Yusuf evin çatısı çökerken hayatını kaybetti.
Henüz yedi yaşındaydı.
Rawan hastaneye girdiğinde Muhammed 24 saatlik vardiyada görevdeydi ve en küçük oğlunun adını seslendi.
Acılı anne, 9 yaşındaki oğlu Hamid’i bulmayı başarırken, 13 yaşındaki kızı Heyet ise başına aldığı darbeye rağmen enkaz altından canlı olarak kurtarıldı.
Anne Rawan’ın hastane koridorlarında “kıvırcık saçlı yakışıklı oğlunu” aradığı görüntüler sosyal medyada geniş çapta paylaşıldı. Ancak anne ve baba, oğulları Yusuf’un cesedini hastane morgunda bulur.
Muhammed şöyle hatırlıyor: “Yusuf’u en son işe gitmek üzere çıkmadan önce evin girişinde bana sarılmak için koştuğunda gördüm.”
“Ona biraz bisküvi ve muz verdikten sonra beni öptü ve veda etti. Doktor olmak istemesinin nedeni muhtemelen beni sürekli hastaneye giderken görmesiydi.”
Doktor Midhat Saidam
15 Ekim akşamı Doktor Midhat Saidam’ın dinlenmeye ihtiyacı vardı. 47 yaşındaki cerrah, Gazze Şehri’ndeki El Şifa hastanesinden bir haftadan fazla süredir ayrılmamıştı.
O gece meslektaşlarına eve gideceğini söyledi. Birkaç saat sonra evine düzenlenen saldırıda öldürüldü.
Meslektaşı Doktor Adnan Albursh, “Bu sakin, esprili ve iyi kalpli insan, ertesi sabah hastaneye cansız bir beden olarak döndü.”
Albursh, 20 yılı aşkın süredir tanıdığı Midhat Saidam’ın işine olan bağlılığından dolayı “durmaksızın cerrah” olarak tanındığını açıklıyor.
Doktor Saydam aynı zamanda genç doktorların akıl hocasıydı.
Al-Shifa Hastanesi Plastik Cerrahi Bölümü Başkanı Dr. Ahmed El Mohallalati şöyle açıklıyor: “Doktorlardan herhangi biri herhangi bir zorlukla karşılaştığında, bunu çözecek kişinin Dr. Saidam olduğunu biliyorlardı.”
“Ölüm sadece bu hastane için değil, mesleğimiz açısından da büyük bir kayıptır” diyor.
Nur Yusuf el-Kharma
Amcasının ifadesine göre 17 yaşındaki öğrenci Parıltı, 11 Ekim’de İsrail’in hava saldırısında öldürülmüştü. Gazze şehrinin 14 kilometre güneyindeki Deir al-Balah kasabasındaki aile konutu vuruldu.
Muhammed el-Kharma, yeğeninin bombardıman nedeniyle başka bölgedeki akrabalarının yanına gitmek istediğini anlatıyor.
“Babası ondan evinde kalmasını istedi. Ertesi sabah o ev bombalandı. Bu onun kaderiydi” diyor.
Nur, bombardımanda yeğeni Yazın ile birlikte öldürüldü. O anda ikisi de oturma odasındaydı. Anneleri Jamalat ile kahvaltı hazırlayan ablaları Ola ve Huda ise hayatta kaldı.
Nur liseden mezun oluyordu ve hep doktor olmak istiyordu.
Amcası, okul çantasının evin enkazından çıkarıldığını söyledi.
İçinde kitaplar ve bir günlük vardı. Sayfalardan birinde şöyle yazıyordu: “Ailemin benimle gurur duymasını istiyorum ve Allah’ın izniyle iyi notlar alacağım.”
Lurin Azzam Abuhalima
Nişanlısı Halid el-Masri ile yaptığı son görüşmede Lurin, savaş nedeniyle sürekli hareket etmekten ne kadar yorulduğunu anlattı.
30 yaşındaki genç bayan, teyzesinin yanında kalmak üzere Gazze Şeridi’nin merkezindeki Nusayrat Mülteci Kampı’na yeni gelmişti.
16 Ekim’de yakın ailesiyle birlikte yaşadığı binayı tahrip eden saldırıda öldürüldü.
Lurin, ailesiyle birlikte yaşadığı binanın yıkılmasına neden olan 16 Ekim saldırısı da dahil olmak üzere Gazze’deki iki bombardımandan sağ kurtuldu.
Khalid, son konuşmalarını şöyle anlatıyor: “Bana duş alacağını, dua edeceğini ve dinleneceğini söyledi.”
Çalışmak için Kıbrıs’a giden nişanlısının ifadesine göre Lurin, bulunduğu ev vurulduğunda bir odada namaz kılıyordu.
Nişanlısı “Namaz kılarken öldürüldü” diyor.
Lurin ve Halid, Gazze’deki istikrarsız durum nedeniyle düğünlerini birkaç kez ertelemişti.
Çift, Aralık ayında evlenip Kıbrıs’a taşınmayı planlıyordu.
Yıkılmış Halid, “Eskiden beyaz bir elbisesi vardı ve onu giyiyordu ama şimdi beyaz bir kefen giyiyor” diyor.
Fekriya Hasan Abdul A’al
Gazze Şehri’nin Radwan semtinde nişan elbisesi ve gelinlik ihtiyacı olan kadınlar doğrudan Fekriya Hassan Abdul A’al’ın evine gidiyordu.
Fekriya’nın kızı Nevine şöyle anlatıyor: “Evimizin salonu annemin provasına gelen gelin adayları ve nedimelerle doluydu. Annem olağanüstü yetenekli bir kadındı.”
65 yaşındaki terzi, 23 Ekim’de hava saldırısında bulundukları evin vurulması sonucu iki kardeşi, iki çocuğu ve iki torunuyla birlikte hayatını kaybetti.
Bir arkadaşının evinde saklanan Nevine, annesinin ailesini çok sevdiğini ve her hafta kalabalık toplantılarla aileyi bir araya getirdiğini anlatıyor.
Ancak Nevine, sürekli bombardımandan annesinin ruh halinin önemli ölçüde etkilendiğini söylüyor:
“Son telefon görüşmemizde bana şunları söyledi: ‘Bitmek bilmeyen bir savaş gibi görünen bu durumdan dolayı depresyondayım ve bitkin durumdayım.'”
Mazen ve Ahmed Ebu Assi
17 Ekim’de El Ahli Hastanesi’ne düzenlenen saldırıda hayatını kaybedenler arasında 17 yaşındaki Mazen ve 13 yaşındaki Ahmed kardeşler de vardı.
Filistinli yetkililer patlamanın İsrail’in hava saldırısından kaynaklandığını iddia ediyor.
Ancak İsrail ordusu bunun Filistin İslami Cihadının başarısız roket saldırısının sonucu olduğunu iddia ediyor. Örgüt bu iddiayı reddediyor.
Mazen ve Ahmed’in babası Arafat Abu Massi, iki kardeşin “birbirlerine çok yakın” olduklarını ancak farklı kişiliklere sahip olduklarını söyledi.
Arafat ve eşi, lisede okuyan ve diş hekimi olmak isteyen ilk çocukları Mazen’e sahip olabilmek için sekiz yıldır tüp bebek tedavisi görüyordu.
Babası, “O çocuklarımın en zekisiydi” diyor.
Öldürülen diğer oğlu Ahmed ile ilgili ise şunları söyledi: “Ailenin en güçlü, en cesur ve girişimci kişisiydi. “Evimizin yakınındaki küçük bir tezgahta oyuncak ve okul malzemeleri satardı” diye açıklıyor.
Artık geriye kalan tek çocuğu, Arafat’a göre sürekli ağlayan ve kardeşlerinin nerede olduğunu soran üç yaşındaki Faraj. “Ona, Tanrı’nın onları cennette kalmaları için seçtiğini söyle.
Acılı baba, arkasında 3 yaşındaki oğlunu bıraktı.
Arafat, küçük Faraj’ın ağlayarak kardeşleri hakkında sorular sorduğunu anımsıyor: “Ona, Tanrı’nın onları cennet için seçtiğini söylüyorum. Burası benim akıllı ve nazik oğullarım için daha uygun bir yer.”
Merhaba Mema
BBC’ye konuşan 32 yaşındaki Filistinli gazeteci Salam Mema’nın arkadaşı, Gazze’nin kuzeyindeki Cibaliye’deki evinin 10 Ekim’de İsrail’in hava saldırısında vurulması sonucu öldürüldüğünü söyledi.
Eşi, iki yaşındaki kızları Şam, yedi yaşındaki oğulları Hadi ve ailenin diğer üyeleri de o saldırıda öldürülmüştü. Hayatta kalan tek kişi ise beş yaşındaki oğulları Ali’ydi.
31 Ekim itibarıyla Salam, İsrail-Hamas savaşının başlangıcından bu yana öldürüldüğü doğrulanan 31 gazeteciden biriydi.
Safaa Nezar Hassouna
26 yaşındaki eczacı Safaa Nezar Hassouna, 17 Ekim’de güneydeki Refah kentinde düzenlenen hava saldırısında öldürülmüştü.
Üç aylık kızı Elyana, evleri vurulduğunda kendisi ve kocasının yanında uyuyordu.
Safaa’nın İngiltere’de emekli doktor olan amcası Ömer Hassouna, genç eczacının da tıpkı evdeki ebeveynleri gibi saldırıdan sağ kurtulduğunu ancak perişan olduklarını anlatıyor.
Ömer Amca, yeğenini en son Ocak ayında Gazze’deki tatilinde gördüğünü anlatarak, “Safaa nazik, yardımsever ve herkes tarafından sevilen bir insandı.”
“Yeğenimi kaybettim. Gazze’deki tüm sivillerin ölümü gibi onun ölümü de adil değil. “Şu anda onlarla Gazze’de olmayı tercih ederim, burada kendimi çok umutsuz hissediyorum.”
